پتانسیومتر یا همان ولوم نوعی مقاومت متغیر است که با چرخاندن ولوم تعبیه شده بر روی آن میتوان مقدار مقاومت در مدار را تغییر داد
کاربرد پتانسیومتر:
پتانسیومترها دارای 3 پایه هستند که 2 پایه از آن در کنار هم و پایه دیگر جدای از آنها قرار دارد که پایه متغیر پتانسیومتر است. برای استفاده از پتانسومتر باید یکی از پایه های کنار هم را با پایه متغیر بکار برد.
از پتانسیومتر برای کم یا زیاد کردن عواملی مانند نور، صوت، گرما، سرما، سرعت و ... استفاده میشود. پتانسومترها به طور مستقیم برای کنترل قدرت قابل توجه (بیش از یک وات) به ندرت استفاده میشوند، توان تلف شده در پتانسیومتر با توان در بار کنترل شده مقایسه میشود. در عوض از آنها برای تنظیم سطح سیگنال آنالوگ، مانند کنترل صدا در تجهیزات صوتی، به عنوان کنترل ورودی مدارهای الکترونیکی استفاده میشود. برای مثال دیمر (تیره کننده) نور لامپ از پتانسیومتر برای کنترل سوئیچینگ ترایاک و به طور غیر مستقیم برای کنترل نور لامپ مورد استفاده قرار میگیرد.